گزارشات

۰۴ اسفند ۱۳۹۱

کشف دو کتیبه نفیس در کوهدشت

بقایای یک کوشک ساسانی از دل خاک بیرون کشیده شد/ کشف دو کتیبه نفیس در کوهدشت لرستان

با انجام کاوش های باستانی در محوطه قلعه گوری کوهدشت لرستان بقایای یک بنای دوره ساسانی که احتمالا یک کوشک بوده از دل خاک بیرون کشیده شد. محوطه قلعه گوری در 70 کیلومتری جنوب غرب شهرستان کوهدشت واقع شده و در حوزه جغرافیایی سیمره در دهستان "زیرتنگ سیاب "از توابع بخش "کونانی " شهرستان کوهدشت است که در زاگرس میانی قرار دارد .
به گزارش دراما محله کاوش های باستان شناسی این قلعه از اواخر دیماه سال 1391 به سرپرستی عطا حسن پور آغاز شده و فصل دوم خود را سپری می کند و تاکنون بقایای یک بنای متعلق به دوره ساسانی (احتمالاً بقایای یک کوشک ساسانی) شامل پنج اتاق مرتبط به هم، دو اتاق ستون دار و یک حیاط از آن کشف شده است.
مهمترین یافته های باستان شناسی بدست آمده از این محوطه علاوه بر سفالینه های ساده، لعاب دار، مزین به نقوش کنده و برجسته، می توان به گچبری های نفیس با نقوش هندسی، گل و بوته، انسانی و حیوانی اشاره کرد.
این گچبری ها با تکنیک های قالبی، دستی و همچنین قالبی و دستی توأمان با هنرمندی خاصی ساخته شده اند بطوری که بعد از گذشت حدود 1500 سال از زمان تولید آنها هنوز از استحکام قابل قبولی برخوردار هستند.
سید قاسم قربانی مدیر کل میراث فرهنگی استان لرستان در این رابطه با ابراز خرسندی از دستاوردهای این کاوش، از نمایش یافته های باستان شناسی محوطه قلعه گوری سیمره در محل موزه تاریخی قلعه فلک الافلاک برای بازدید مسافران نوروزی خبر داد.
وی افزود: با توجه به اینکه تاکنون نمونه این آثار در هیچ کجای لرستان به دست نیامده و مربوط به جدیدترین کاوش های باستان شناسی و علمی است، لذا جا دارد مردم لرستان و همچنین مسافران نوروزی با گوشه ای از تمدن فراموش شده لرستان آشنایی پیدا کنند.
قربانی یادآور شد: علاوه بر کشف گچبری های نفیس دوران ساسانی، دو کتیبه به خط پهلوی ساسانی که بر روی دو کاسه سفالی نوشته شده است کشف شده است. وی ادامه داد: این سفال نوشته ها که در ادبیات باستان شناسی بنام استروکا معروف هستند نخستین نمونه هایی است که در لرستان بدست می آیند. عطا حسن پور سرپرست کاوش محوطه قلعه گوری رماوند نیز در این رابطه گفت: استروکاهای کشف شده شامل دو کاسه سفالی است که یکی از آنها دارای سیزده سطر نوشته به شکل مدور از لبه تا کف ظرف را در بر گرفته است و دیگری دارای هشت سطر نوشته است که برای قرائت این کتیبه ها با زبان شناسان مطرحی در داخل و خارج کشور مکاتبه شده است.
به گفته وی دوران ساسانی از جمله دورانهای تاریخی در لرستان است که نسبت به سایر ادوار فرهنگی، اطلاعات اندکی از آن در دست است به طوریکه فقر اطلاعات دوران ساسانی در لرستان بسیار محسوس و منحصر به کاوشهای دهه 60 در قلعه کهزاد ویزنیار است.
حسن پور افزود: کشف گچبری های نفیس با مضامین اساطیری از جمله نقوش گراز و قوچ می تواند در شناخت هرچه بیشتر از مذهب دوران ساسانی و حوزه گسترش و نفوذ آن در لرستان موثر واقع شود. سایر نقوش گچبری به دست آمده شامل موتیف های هندسی از جمله دوایر متحدالمرکز، لوزی های تودرتو، نقوش فلس ماهی، موتیف های گیاهی همچون نقوش برگ شبدری، برگ کنگری، گل لوتوس، اوکانتوس، گل نیلوفر، گل آفتابگردان و موتیف های انسانی و حیوانی می شوند.
سرپرست کاوش محوطه قلعه گوری رماوند افزود: امید است با مطالعه یافته های بدست آمده از دو فصل کاوش محوطه قلعه گوری و ترجمه کتیبه ها زوایای تاریکی از دوران پرفروغ ساسانی در استان لرستان روشن شود.