گزارشات

به اعتقاد کارشناسان تئاتر ایران در سالی که گذشت سر منشا اتفاقات جدیدی بود که خود می تواند آغازگر حرکت رو به رشد این هنر تفکری و آموزنده باشد هر چند در این روزگار پر فتنه هنوز هستند کسانی که موفقیت های خانواده تئاتر ایران را که به جرات می توان آنها را مردمی ترین هنرمندان عصر خود دانست نادیده می انگارند و به قول معروف با آتش بد بینی تر و خشک را با هم می سوزانند و همواره نیمه خالی لیوان را می نگرند و نیمه پر را متوهمانه میدانند . ظرف چند سال گذشته افزایش بودجه تئاتر به میزان چهار برابر پیشین عرصه را برای فعالیت هنرمندان تئاتر مناسب تر کرد و این خود موجب اعتماد متقابل برای برنامه ریزان و تلاشگران عرصه نمایشی است هر چند تا نقطه مطلوب فاصله بسیار است و بودجه تئاتر اگر ده برابر وضعیت فعلی هم شود باز برای هنر اندیشه ورز و هنرورزان پر تلاشش کم است .

احداث و راه اندارزی چند تالار نمایشی جدید از جمله تئاتر های" ایران شهر" توسط شهرداری تهران نشانگر حضور جدی دیگر نهاد ها در عرصه اجرایی هنر های نمایشی در سال 88 بود و این حضور بیان گر این واقعیت است که ارتقا عرصه فرهنگ و هنر دیگر تنها وظیفه یک نهاد مشخص نیست ، فرهنگ و هنر امری همگانی است .

تئاتر امروز می رود تا به دغدغه ای همگانی تبدیل شود از نهاد های صنفی و فرهنگی و هنری گرفته تا ارگان های شهری ، اجتماعی و اقتصادی و سیاسی همه وهمه خود را در این فعالیت اجتماعی سهیم وشریک می دانند .

اما در روزگاری که فتنه انگیزی و فتنه گری در تمامی سطوح اجتماعی رخنه کرده وفتنه گران می روند تا سیاهی وپلشتی خود را بر سفیدی وروشنایی چیره سازند و گوی سبقت را از نیک خواهان و سبز اندیشان بگیرد تئاتر این هنر پالاینده فتنه ها را هم پالایش می کند تا جلوه واقعی و آگاهی بخش خود را چون گذشته بنمایاند .

به صحنه رفتن بیش از 52 نمایش در مهمترین مرکز تئاتر حرفه ای کشور (تئاتر شهر) توسط جوانان و پیشکسوتان تئاتر خود نشان از ظرفیت بالای این هنر انسان محور و خداگونه و تلاش هنرمندانی است که وجهه مردمی بودن و کم توقعی خود را سال هاست به اثبات رسانده اند .

در سال 1388 نخستین گام های تئاتر خصوصی برداشته شد که خود نوید بخش حضور بخش خصوصی در تئاتر ایران در سال های آینده است .

توجه به کیفیت نمایش ها و حضور حرفه ها در تئاتر موجب آشتی دوباره تماشاگران با تالار های نمایشی شد است بطوری که اگر تا سال گذشته تنها یک یا دو گزینه نمایش مطرح را می توانستیم نام ببریم در سال 1388استقبال از نمایش های" خشکسالی و دروغ" کار محمد یعقوبی ،" لیرشاه " به کارگردانی آرش دادگر ،" رمولوس کبیر" به کارگردانی نادر برهانی مرند ،" باغ شکر پاره " دکتر قطب الدین صادقی ،" اهل قبور" حسین کیانی ،" خانه " کیومرث مرادی ،" عجیب ولی واقعی " کار یاسر خاسب ، " شعله در زمهریر " محمد رضا مداحیان ،" بخوان " عاطفه تهرانی ،" کشتی شیطان " آتیلا پسیانی ،" عشق لرزه " سهراب سلیمی ،"داستان یک پلکان " رضا گوران ،" شام آخر " احمد سلیمانی ،" دوازده " منیژه محامدی ،" عیش و نیستی" ایرج راد ،" بهرام چوبینه " شکر خدا گودرزی ،" جن گیر " کوروش نریمانی و " رقص زمین " حسین پاکدل در شرایطی اجرای خود را به پایان رساندند که مخاطبان بسیاری نتوانستند این آثار را به دلیل مدت زمان کوتاه اجرا بین 20 تا 45 اجرا ببینند .

استقبالی که از این نمایش ها شد مجال برنامه ریزی را از مدیران تئاتر گرفته بود بطوری که برخی از این نمایش ها در مواجهه با مخاطب چنان استقبالی داشتند که اگر سه تا چهار ماه هم اجرای عمومی می شدند می توانستند با اقبال بیشتر علاقه مندان رو به رو شوند .

اما در روزگار پر فتنه هنوز هستند کسانی که چشم ها را بر موفقیت های عرصه تئاتر کشور بسته اند و دانسته و از سرکین موفقیت های تئاتر کشور را نادیده می انگارند و بر طبل بزرگ نمایی ضعف هایی می زنند که خود برای رفع آن هیچ تلاشی نکرده اند ، جز نق زده و ناله کردن و علت ضعف را در اردوگاه مقابل دیدن و در پوچی بادکنک وار خود مغرورانه و از سر توهم فوت می کنند ، اما تاریخ ثابت خواهد کرد که اهل تئاتر نه اهل مماشاتند و نه اهل سازش بلکه راست گفته اند و حقیقت می گویند و راست کردارند و حق طلب ، بر دروغ و جهل می تازند و ناپاکی و ناسپاسی را هر گز ارج نمی نهند .

توجه به تئاتر شهرستان‌ها و برگزاری منظم جشنواره‌ها و رویدادهای بین‌المللی ، برگزاری پروژه چهار فصل تئاتر ایران به طور دائمی و سالانه ، توجه به مقولات تحقیقی و پژوهشی و انتشار ده ها کتاب مرجع و علمی و نمایشی توسط صاحب نظران تئاتر ایران وحضور دیگر ناشران در عرصه تئاتر، برپایی جشن‌ های اردیبهشت تئاتر در ‎30استان کشور ، ساماندهی فعالیت‌های اداری و تشکیلاتی تئاتر ، راه اندازی انجمن هنرهای نمایشی ایران در شهرستان ها با بیش از صد هزار نفر، راه اندازی سایت تخصصی مهمترین مرکز تئاتر حرفه ای کشور در آستانه چهارمین دهه از فعالیت و ثبت نام از 6 هزار تماشاگر ثابت برای تئاتر شهر در باشگاه تماشاگران ، برگزاری نخستین بازار تئاتر ایران در دل جشنواره بین المللی تئاتر فجر و حضور موفقیت آمیز و متمادی گروه های تئاتر ایرانی در جشنواره های خارجی و حضور گروه های خارجی در ایران تنها برخی از موفقیت های عرصه تئاتر کشور در سال 1388 است که باید آن را دید و فتنه انگیزی و نادیده انگاشتن موفقیت های تئاتر کشور وتلاشگران آن را به دور ریخت . تعامل وحضور بی واسطه مدیران و فعالان تئاتر خارجی در سال 1388 با هنرمندان ایرانی به حد کفایت رسید و در پی برگزاری جشنواره های بین‌المللی تئاتر فجر ، جشنواره های بین المللی نمایش سنتی و آیینی ، جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان و جشنواره های بین المللی تئاتر دانشگاهی ، برپایی همایش های علمی و تخصصی گروه‌ها و شخصیت‌های هنری و شخصیت های تئاتری زیادی به ایران آمدند و رفتند و جشنواره‌ها و سمینارهای بسیاری برگزار شد که ماحصل این تعاملات ارتباط بیش از پیش خانواده تئاتر با فعالان خارج از مرزها و تبادل اندیشه و تکنیک بود. در این بین حضور مدیران تئاتری شاخص خارجی قابل توجه بوده است و این مهم باعث ارتباط بیش از پیش خانواده تئاتر با تئاتری های خارج از مرزها شده است .

احیای انجمن هنرهای نمایشی ایران در این دوره با انحلال انجمن نمایش پیشین که از نظر کارایی چندان کاربردی به نظر نمی رسید و ساماندهی فعالیت های این حوزه و نگارش اساسنامه ای مدون و جدید انجمن هنرهای نمایشی ایران برای اولین بار فعالیت خود را در سراسر کشور و با هدف ساماندهی به فعالیت‌های مستمر تئاتری از طریق احداث دفاتر مستقل در مراکز استانی راه اندازی شد ؛ این در حالی است که تا پیش از این تنها در تهران انجمن نمایش به طور نیم بند فعالیت داشت .