یادداشت ها

دسته: متفرقه
۱۷ مهر ۱۳۹۷

یاد داشت از : دکتر مجید امرایی نویسنده ، مدرس دانشگاه و دراماتراپیست / متکبر در معنی عبارت است از فرد خود خواه ، از خود راضی، بانخوت ، پرادعا ، خودبین ، خودپرست ، خودپسند ، پرافاده ، خودنگر ، خود ستا ، سرگران ، کبرآگین ، گران سر ، گنده دماغ ، لاف زن ، متفرعن ، مستکبر ، معجب ، خودبزرگ بین ، مغرور، نامتواضع و... و اینها تنها معانی و متراف با واژه متکبر هستند .

از منظر روانشناختی متکبر همان خود بزرگ بین یا خود شیفته است و خود شیفتگی نوعی اختلال شخصیت است که در آن فرد خود را بیش از آنچه که هست می پندارد، مهم پنداری غلوّآمیز و حس لیاقت کذب را خود شیفتگی گویند(امرایی 2002)

این اختلال در افراد گاه چنان شدید است که فرد خود را مرکز ثقل دنیا می داند ، این افراد فکر می کنند از هر جهت ویژه هستند، افاده‌ای و اسم‌ پران بوده و در ذهن خود متوهمانه شخص مشهور و معروفی هستند و حس خودپسندی و سزاوار بودن، هرگونه نگرانی دربارهٔ نیازها ، مشکلات و احساسات دیگران را از ذهن آنان خارج می‌سازد رفتار آنان متکبرانه و تحکم‌آمیز است خود را برتر از دیگران می‌دانند و از دیگران انتظار احترام و تحسین دارند و هنگامی که خود آنان و جهان اطراف ‌شان نمی‌توانند انتظارات غیر واقع گرایانه و ناممکن آنان را برآورده سازند، به ‌طور شایعی دچار ناامیدی ، یاس و افسردگی می شوند.

شیوع تقریبی اختلال شخصیت خودشیفته، دو تا شانزده درصد از جمعیت بالینی و کمتر از یک درصد از جمعیت عمومی جهان است.

خطر وقوع این اختلال در فرزندان افراد مبتلا ممکن است بیشتر از دیگران باشد، چون آنها احساس غیر واقع بینانه همه توانی (قدرت مطلق؛ omnipotence)، خود بزرگ بینی، زیبا بودن و با هوش بودن را در ذهن فرزندان خود نیز می‌کارند ، تعداد افراد مبتلا به این اختلال هر روز بیشتر از پیش گزارش می‌شود.

لطفا خود آزمون ما را مرور کنید احتمالا به نتایج مطلوبی دست خواهید یافت :

- آیا مشغولیت ذهنی شما خیالاتی از قبیل موفقیت ، قدرت ، استادی و ذکاوت ، زیبایی یا محبوب و دوست داشتنی بودن در حد نامحدود است ؟

- آیا معتقدید که «استثنایی» هستید و تنها سایر افراد (یا موسسات) استثنایی یا رده بالا می‌توانند شما را درک کنند یا شما باید تنها با این افراد رابطه داشته باشید؟

- آیا احتیاج دارید به شکلی افراطی تحسین شوید؟

- آیا احساس محق بودن (entitlement) میکنید، یعنی به شکل نامعقولی انتظار دارید برخوردی رضایت بخش و اختصاصی با شما صورت گیرد تا افراد خود به خود تسلیم خواسته‌های شما شوند.

- آیا در روابط بین فردی استثمارگر هستید ، یعنی از امتیازات دیگران برای رسیدن به مقاصد خود استفاده میکند.

- آیا فاقد حس همدلی هستید ، یعنی تمایلی به درک یا شناخت احساسات و نیازهای دیگران ندارید ؟

- آیا اغلب به دیگران حسودی میکند یا معتقدید که دیگران به شما حسادت می‌کنند؟

- آیا رفتارها و نگرش‌های شما پرافاده و تکبر‌آمیز است ؟

اما از نگاه ما بهترین راهکار درمان خود شیفتگی ، روان درمانی گروهی و در این بین روان نمایشگری و دراماتراپی بهترین راهکار مواجهه با این اختلال و رفع عوارض منفی آن است .