یادداشت ها

دسته: تخصصی
۰۱ مرداد ۱۳۹۷

نمایش درمانی/#تفکیک_نقشها/#خشونتهای_فیزیکی/#هویت_سنتی_و_مدرن

یادداشت از:دکتر #مجید_امرایی(#دراماتراپیست)

سال گذشته درایران پنج هزار مرد از زنان خود کتک خورده اند ؟ در مقابل هفتاد و هفت هزار زن هم مورد خشونت فیزیکی مردان قرار گرفته اند ، آیا این تناقض آشکار بین تفکیک نقش ها و هویت سنتی و هویت مدرن ما نیست؟ در این زمینه نمایش درمانی چه راهکاری دارد ؟

#هویت_سنتی چیست ؟ هویت سنتی یعنی آداب، رسوم و روش های زیستی مردمان یک اقلیم، این شیوه از رفتار اجتماعی ریشه در روش های زیستی پیشنیان ما دارد و با همه محاسنی که دارد اگر پویا و متحول نباشد و خود را به روز نکند محکوم به زوال و نیستی است .

در مقابل #هویت_مدرن ، یعنی رفتارها و منش های جدید و روز یک جامعه که اساسا با هویت سنتی در تضاد است، هویت مدرن گاه هویتی وارداتی تلقی می شود به همین منظور اگر به تعامل بین هویتی نرسد نقطه مقابل هویت سنتی است و موجب کشمکش های هویتی می شود. کشمکش بین این دو زمانی آغاز می شود که جامعه سنتی پاسخی برای سوالات جدید خود نداشته باشد، عدم پاسخگویی به چرایی های جامعه سنتی موجب تشتت آرا می شود که اوج آن خشونت های فیزیکی فردی و اجتماعی است .

به همین جهت مهمترین آوردگاه این دو هویت جمعی زمانی است که جامعه پاسخی نه برای نقض هویت سنتی خود دارد و نه پاسخی برای احیای هویت مدرن به دست داده است، در این زمان است که تفکیک نقش ها ممکن نیست و افراد سرگردان به هر کاری دست می زنند تا خود را اثبات کنند.

عدم " تفکیک نقش های " فردی و اجتماعی مهمترین چالش پیش روی جامعه امروز ایران ماست که در صورت بی توجهی به خشونت های اجتماعی بیش از این تبدیل می شود یعنی افزایش روند تصاعدی کتک زدن در جامعه .

اما تفکیک نقش چیست؟ تفکیک نقش ها یعنی شناخت دقیق نقش خود در موقعیت های مختلف فردی و اجتماعی، این موقعیت ها گاه در دل نهاد خانواده بروز می یابد و گاه در لایه های مختلف اجتماعی مجال خود نمایی دارد .

عدم تفکیک بین نقش سنتی و مدرن مردم یک سرزمین موجب تشتت آرا و تضاد های اجتماعی می شود، که در نهایت "هنجار شکنی ها"، "مطالبات بی پاسخ" ، "نوگرایی" ، "متفاوت بودن به هر قیمتی "، " تقلید کورکورانه از روش های دنیای مدرن" ، "حجمه فرهنگی"، "خود باختگی "، "واگرایی هویتی "،" اسرار بر تنگناهای جامعه کهن سنتی" ، "عدم پویای و نوزایی و یا کندی در تغییر و تحولات اجتماعی " و... چیزهایی از این دست موجب طغیان حرکت های اجتماعی و خشونت های فردی و گروهی می شود. تفکیک نقش ها یعنی شناخت دقیق نقش خود در موقعیت های مختلف با توجه به این مهم که هویت ما هویتی ترکیبی است "هویت کهن"،"هویت سنتی و دین" و "هویت مدرن و غربی" .

بی توجهی به این مسئله و اوج این طغیان، زمانی است که رفتارهای خشونت آمیز برزو می یابد رفتارهایی که ما به آن " کتک زدن" می گوییم. این رفتار زمانی بروز می یابد که تقابل هویتی و نقش ها به اوج خود می رسد و هر کدام سعی در اثبات خود دارند در این شرایط است که رفتارهای خشن برای کنترل دیگران بروز می یابد.

رفتارهایی که از دوره زندگی چوپانی بشر به جای مانده و خشن ترین روش مواجهه تلقی می شوند، در این نوع رفتار فرد یا گروه برای مهار و به کرسی نشاندن نظرات ، دیدگاه ها و تمایلات خود دیگران را به باد کتک می گیرند.

از نگاه من مهمترین روش مواجهه با این مسئله اجتماعی پذیرش و تفکیک نقش ها و در پیش گرفتن رویکرد های تعاملی در مواجهه با سه هویت جمعی "هویت کهن" ، "هویت سنتی و دینی" و "هویت مدرن" است .

بهترین نمونه کنار آمدن با مسائل هویتی حفظ آداب و رسوم و تعامل با حرکت های نوزا و جدید جامعه مدرن است روشی که کشور ژاپن سالهاست در پیش گرفته و بهترین نمونه است.

در این زمینه پیشنهاد ما شناخت دقیق تکنیک #نفکیک_نقش ها است که به روش نمایش درمانی می توان افراد را آماده حضور در نقش های مختلف فردی و اجتماعی کرد . { تفکیک نقش در #نمایش_درمانی یعنی اینکه بدانیم و بیاموزیم در خانه نقش ما مادر و همسر است ؛ در اداره نقش ما کارمند است ، در تاکسی نقش ما مسافر و در فروشگاه نقش ما خریدار یا مشتری است و هر کدام از این نقش ها "رفتار ها" ، "ادراکات" و "احساس های" خاص خود را می طلب که باید انها را بیاموزیم و بیاموزانیم.

https://chat.whatsapp.com/FeDTm1bcVGKHjBKJ5BqkwJ

https://t.me/dramamahale