آیا نمایش درمانی درکاهش عوارض[1] "اختلالات تراجنسی" موثر است؟
نوشته: مجید امرایی(مدرس و پژوهشگر فرهنگی و هنری)
صاحب نظران معتقدند که نمایش درمانی علاوه بر درمان بسیاری از معضلات و اختلالات شخصیتی، بحث های تربیتی، آموزشی و اخلاقی، ترمیم ابعاد پرورشی افراد، قادر است در کاهش و بهبود مسائل و عوارض ناشی از اختلالات تراجنسی هم موثر باشد.
اما اختلال تراجنسی چیست؟ عوارض این نوع اختلال کدام است ؟ راه های کاهش عوارض آن چیست؟ نمایش درمانی تا چه حد می تواند در کاهش اختلالات تراجنسی موثر باشد ؟ برای پاسخ به این سوالات با نوشتار زیر همراه شوید.
اختلال تراجنسی: اختلال تراجنسیتی یا" ترنسکشوالیسم"، به نوعی اختلال جنسیتی گفته می‌شود که درآن جنسیت جسمی بیمار با جنسیت روحی او در تضاد است و شخص از پذیرش جنسیت ظاهری خود به شدت ناراضی است، این تضاد درون و بیرون عوارض شدیدی را در رفتار و تفکر فرد ایجاد می کند که گاه غیر قابل کنترل است.
افراد تراجنسیتی (ترانسکشوال) از زمانی که خود را میشناسند، قویاً احساس میکنند که به جنسی مخالف تعلق دارند و در قالب جسمی اشتباه به دنیا آمدهاند، شیوع این پدیده نادر در جنس مذکر بیشتر از جنس مونث است، به طوری که طبق آمار منتشر شده از سوی سازمان بهداشت جهانی، از هر صد هزار پسر متولد شده یک نفر و از هر چهارصد هزار دختر متولد شده یک نفر، دارای این اختلال هستند.
براساس آمارهای موجود در سطح جهان بین 40 تا 60 درصد از این بیماران به دلیل فشار ناشی از تضاد جسم و روح خود، دست به خودکشی میزنند و بقیه بیماران نیز یا در صورت امکان تغییر جنسیت میدهند و یا به انواع بیماریهای روانی، از جمله افسردگیهای شدید مبتلا میشوند.
تراجنسیتیها، از بدو شناخت خود از سنین زیر سه سال، رفتارها و گرایشات جنس مخالف را از خود بروز میدهند و با وجودی که در بسیاری از مواقع هیچ گونه اختلالی در جسم آنها مشاهده نمیشود، اما عمیقاً احساس میکنند که در کالبدی اشتباه متولد شدهاند و جنسیت حقیقی آنها با آنچه که هستند، متفاوت است و این تضاد شخصیتی آنها را دچار بحران های روحی و روانی می کند.
بدین ترتیب پسربچههای تراجنسیتی گرایش به انجام بازیهای دخترانه دارند، به عنوان نمونه از پوشیدن لباسهای پسرانه متنفرند و رفتاری دخترانه را از خود بروز میدهند همچنین دختربچههای تراجنسیتی نیز حرکات و رفتارهای پسرانه دارند و از انجام کارها و بازیهای دخترانه امتناع میکنند.
این درحالی است که خانواده و جامعه همواره از این کودکان انتظار دارند، نقشهای متناسب با جنسیت خود را بپذیرند و آنها را به خاطر انجام حرکات و رفتارهای جنس مخالف سرزنش می کنند و این رفتارها آنها را به شدت تحت فشار قرارمیدهد، این فشارهای بیرونی و تضادهای درونی، بحرانهای شدیدی را در بیمار به وجود میآورد که در بسیاری از مواقع غیر قابل کنترل است .
با بالاتر رفتن سن تراجنسیتیها و ورود آنها به مدرسه و اجتماع، این بحرانها بسیار مخرب تر میشوند و در دوران بلوغ و رسیدن به تضادهای خاص این برهه، آسیبهای ناشی از بیماری به اوج خود میرسند، به طوری که پس از سنین بلوغ، بسیاری از این بیماران یا خودکشی میکنند و یا به انواع بیماریهای حاد روانی، دچار می‌شود.
دراین میان، با توجه به حاکم بودن فرهنگ مردسالاری و انتظاراتی که در جامعه از پسران میرود، فشارهای وارد بر پسران تراجنسیتی بسیار بیشتر است و این بیماران به خاطر فشارها و تضادهای سنگین ناشی از نارضایتی شدید ازجنسیت خود و فشار و آزار خانواده و اجتماع، دچار آسیبهای شدیدروحی و روانی میشوند و همین امر هم یافتن راهکارهای مناسب را برای مواجهه و کاهش اثرات این بیماران طلب می کند، که بهره گیری از هنر درمانی خصوصا شیوه نمایش درمانی می تواند برخی از عوارض این بیماری را کاهش دهد خصوصا برای افرادی که تصمیم به عمل جراحی و تغییر جنسیت گرفته اند استفاده از این شیوه درمانی برای کنار آمدن با شخصیت و جنسیت جدید بسیار موثر است.
نمایش درمانی در بهبود عوارض اختلال تراجنسی : بی گمان اگر نمایش درمانی درروند مداوای بیماران تراجنسی به درستی مورد استفاده قرارگیرد بسیاری از مسائل روحی و روانی آنها را پیش از عمل جراحی کاهش خواهد داد و زمینه های مواجهه با شخصیت و جنسیت جدید را برای آنها مهیا خواهد کرد .
امروزه شیوه نمایش درمانی در برخی از کشور ها برای افراد مبتلا به اختلال تراجنسی مورد استفاده قرار می گیرد و خروجی این تحقیقات نشانگر آن است که این بیماران پیش ازعمل جراحی نهایی و تغییر جنسیت با شیوه نمایش درمانی قادر خواهند بود با شخصیت و جنسیت جدید خود به درستی کنار بیایند و در واقع زندگی جدید را تمرین کنند.
دراین شیوه درمانی برای کنار آمدن فرد با موقعیت و نقش فردی و اجتماعی جدید توسط نمایش درمانگر تمرینات خاصی طراحی می شود تا در نهایت منجر به کنار آمدن مراجع با نقش جنسیتی جدید فرد شود.......(ادامه دارد .....)
(برای خرید و دریافت اصل مقاله با بخش ارتباط با ما تماس بگیرید )
[1] ترنسکشوال، تراجنسی، فراجنسی، ترنسکچوال و ترانسکشوال ترجمه‌هایی از transsexual است. در این مطلب با نام ترنسکشوال یاد می‌شود. بهترین معنی برای این اصطلاح واژه تراجنسی است.
ترنسکشوال به زبان ساده روحى است که در جسمى متضاد اسیر شده. شاید نتوان ترنسکشوال را در هیچ یک از گروه هاى بیمارى تقسیم کرد. ولى شاید اگر بگوییم ترنسکشوالیسم یک بیمارى جسمى است بهتر باشد. زیرا یک روح سالم و اگاه اسیر یک جسم اشتباه شده. ترنسکشوال یک میل جنسى ( مانند همجنس خواهى و یا دگر جنس خواهى و…) نیست. ترنسکشوال یک فرد عادى با اندام جنسى اشتباه است که باید با طى کردن مراحل پزشکى صحیح به اندام جنسى دلخواه خود برسد. پس از رسیدن به اندام جنسى دلخواه خود شروع به نشان دادن میل جنسى خود میکند. مانند تمامى انسانها که پس از بلوغ جنسى به میل جنسى دلخواه خود رفتار میکنند